عقلانیت و معنویت: مبانی و اهداف
نویسندگان
چکیده مقاله:
«عقلانیت و معنویت»، نظریهای است در ادامة معنویتگرایی غرب که برای پر کردن خلأ معنوی ناشی از «مدرنیزم» به وجود آمده است. هدف این نظریه کاهش درد و رنج بشر است که تنها با جمع میان عقلانیت و معنویت که از تلفیق مدرنیزم و دین ایجاد شده است، محقق میگردد. اصل بودن عقلانیتِ ابزاریِ استدلالگر در این نظریه بهدلیل اساسی بودن آن در مدرنیزم است. معنویت نیز بهکاربستن عقلانیت و یا دین شخصیشدهای است که از فروکاستن از دینِ نهادینه ناشی شده است. اصل قرار دادن مدرنیزم و نگاه حداقلی به دین به هنگام تقابل با مدرنیزم، علاوه بر اشکالات مبنایی، از جهات مختلف دیگری نیز این نظریه را دچار ضعف و ابهام کرده است. برخی از این ابهامات ناشی از نبود انسجام در بیان نظریه و ذکر نکردن تمام لوازم و مقدمات آن است. مشخص نبودن مخاطبان نظریه و ابهام در هدف و چگونگی کارکرد این نظریه در رسیدن به هدفِ خود، کارایی آن را نامعلوم کرده است. ابهام در میزان و چگونگی فروکاهی دین و واضح نبودن مبانی این رویکرد نیز موجب ضعف نظریه شده است. امید است با بررسیهای صورتگرفته، این نظریه وضوح بیشتری یافته، تکامل یابد.
منابع مشابه
تحلیل نظریه عقلانیت و معنویت
نسبت دین و تجدد یکی از موضوعهای مهم عرصه دینپژوهی است. از مهمترین نظریاتی که در این زمینه مطرح شده، نظریه عقلانیت و معنویت مصطفی ملکیان است. این نظریه با محوریت بخشیدن به مؤلفههای اجتنابناپذیر تجدد به مواجهه با دین سنتی میرود و ضمن مقایسه این مؤلفهها با ویژگیهای اصلی دین سنتی، حکم به تعارض میان این دو کرده، فهم سنتی از دین در جهان مدرن را، کارآمد نمیداند. در جنبه ایجابی، این نظریه، فهم...
متن کاملضعف ساختاری نظریه عقلانیت و معنویت
نظریه عقلانیت و معنویت تلاش دارد با پیوند میان معنویت و عقلانیت، رنجهای بشری را چاره کرده، آرامش برای انسان هدیه آورد؛ هدفی که دین را- به جهت ناتوانی از شناخت رنجهای اصلی بشر و راه علاج آنها در دنیای معاصر- از تأمین آن ناتوان دیده، معنویت را در عصر حاضر جایگزین مناسب آن میداند. این رویکرد به عنوان یک نظریه طبعاً باید از چارچوب و ساختار صحیح برخوردار باشد و تأکید زیاد نظریه<...
متن کاملعقلانیت و معنویت سبک ساز زندگى اسلامى
در اسلام، اصل و اساس دیندارى به چگونه زیستن است. از همین رو، در این مکتب، چگونه زیستن با تمام زوایا، به روشنى بیان شده است. مقام معظم رهبرى با سوق دادن اذهان و افکار به موضوع سبک زندگى اسلامى، در حقیقت خواست تا گفتمانهاى دینى - اسلامى ناظر به واقعیتهاى زندگى و با ایده چگونه زیستن انسان مسلمان شکل بگیرد و بحثها در چنین فضایى اتفاق بیفتد. تفکرات ذهنى و مجرد به تفکرات عینى و وجودى بدل گردد، تا امت...
متن کاملتحلیل نظریه عقلانیت و معنویت
نسبت دین و تجدد یکی از موضوع های مهم عرصه دینپژوهی است. از مهم ترین نظریاتی که در این زمینه مطرح شده، نظریه عقلانیت و معنویت مصطفی ملکیان است. این نظریه با محوریت بخشیدن به مؤلفههای اجتناب ناپذیر تجدد به مواجهه با دین سنتی میرود و ضمن مقایسه این مؤلفه ها با ویژگی های اصلی دین سنتی، حکم به تعارض میان این دو کرده، فهم سنتی از دین در جهان مدرن را، کارآمد نمیداند. در جنبه ایجابی، این نظریه، فهم...
متن کاملتأملی بر تبیین مفهومی معنویت در نظریه عقلانیت و معنویت با نگاهی به معنویت قدسی
پردازش معنویت به منظور ارائه آن در عرصههای مدیریتی، امری ضروری است. در این باره پروژهای با نام «عقلانیت و معنویت» ارائه شده است که دارای چالشهای متعدد صوری و نظری است. این مقاله ضمن ارائه تعاریف و تبیینهای ایشان از معنویت، با نگاهی به معنویت قدسی، چالشهای یادشده را آشکار کرده و روشن ساخته است که تبیین معنویت، جز با مراجعه به دادههای وحیانی، ساختاری قابل دفاع پیدا نمیکند.
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 48 شماره 2
صفحات 269- 288
تاریخ انتشار 2016-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023